KORONAWIRUS
Co musi wiedzieć Pacjent hematoonkologiczny
Choroby nowotworowe układu chłonnego takie jak: chłoniaki, przewlekła białaczka limfocytowa, ziarnica złośliwa czy szpiczak zmniejszają odporność.
Dodatkowo każde ich leczenie – zarówno cytostatyki jak i sterydy, przeciwciała monoklonalne czy nowe tzw. terapie celowane – może pogłębiać te zaburzenia. Wzrasta również podatność na infekcję COVID-19, a sam przebieg może być cięższy.
Należy stosować się do ogólnych zaleceń Ministerstwa Zdrowia i Sanepidu, ale w sposób bardzo rzetelny i staranny. Nie stosować żadnych wyjątków. Zachowywać się odpowiedzialnie. Śledzić komunikaty i zalecane procedury.
W szczególności należy w tym okresie unikać przebywania w pomieszczeniach zamkniętych w towarzystwie osób, których stan infekcyjny jest nieznany lub które same są chore.
W czasie epidemii zaleca się każdemu zachowanie dystansu społecznego w kontaktach z innymi osobami. Oznacza to 2 m odstępu: na chodniku, w sklepie, w kolejce i wszędzie, gdzie jest to możliwe. Najlepiej jest unikać niepotrzebnego wychodzenia z domu i jeśli to możliwe korzystania z publicznego transportu. W sklepach i innych miejscach powszechnie dostępnych celowe jest założenie rękawiczek lateksowych i ich zdjęcie przed przyjściem do domu.
Alternatywą jest dezynfekcja rąk po każdym dotknięciu przedmiotów potencjalnie zainfekowanych (klamek, wyłączników, przycisków itp.) Dotyczy to również wizyt kontrolnych u lekarza – jeśli nie ma u Państwa żadnych niepokojących objawów, warto przełożyć je na później, oczywiście w porozumieniu z lekarzem prowadzącym. W przypadku wizyty w poradni / szpitalu również należy zachować 2 m odstępu pomiędzy miejscami w poczekalniach, od lekarzy i innych osób z personelu (poza momentem zabiegu, badania przedmiotowego itp.)
Ważne jest mycie rąk
Ręce myjemy wodą z mydłem wiele razy dziennie, a szczególnie dokładnie po przyjściu do domu i wychodząc z toalety. Inną metodą jest ich dezynfekcja preparatami zawierającymi przynajmniej 65% alkoholu. W obu przypadkach powinniśmy to robić dokładnie, przez przynajmniej 30 sekund.
Podczas bezpośrednich kontaktów z innymi ludźmi i wychodząc z domu, konieczne jest zakładanie maseczki ochronnej najlepiej PF2 lub PF3
Spełnia ona trojaką rolę:
- ogranicza transmisję drobnoustrojów
- uniemożliwia dotykanie rękami okolicy ust i nosa (a to jest droga transmisji drobnoustrojów z rąk do układu oddechowego), a w ciągu dnia wykonujemy taki gest do kilkuset razy, nie zdając sobie nawet z tego sprawy.
- daje sygnał otoczeniu, że traktujemy zalecenia dotyczące epidemii poważnie i nie należy się do nas zbliżać
W sytuacji niedostępności fabrycznie wykonanej maseczki można ją wykonać domowym sposobem, ale powinna się wtedy składać z kilku warstw bawełny.
Zrobione przez Państwa maseczki z materiału można prać, w temperaturze przynajmniej 60 stopni.
W razie obawy przed zakażeniem drogą dospojówkową pewną ochronę stanowić mogą okulary.
Nie są one jednak niezbędne, o ile nie mamy zwyczaju przecierania oczu ręką i stosujemy się do zasady 2 metrów odstępu od innych osób. Możemy tez stosować przyłbicę.
W razie wystąpienia objawów takich, jak gorączka, kaszel, duszność należy się skontaktować z ośrodkiem leczącym.
Ośrodki uruchamiają specjalne telefony kontaktowe i należy poprosić o numer takiego telefonu lub inny pewny sposób kontaktu ze służbami dyżurnymi danego ośrodka.
Nie wolno w takiej sytuacji przyjść bez wcześniejszej konsultacji do ambulatorium / szpitala, gdzie prowadzone jest leczenie onkologiczne.
Najmniejsze ryzyko dotyczy Pacjentów, którzy zakończyli leczenie i są w fazie obserwacji.
Obniżona odporność może utrzymywać się przez parę miesięcy po zakończeniu leczenia, a w przypadku chorób o nawrotowym charakterze, nawet całe życie.
Koronawirus może stosunkowo długo przeżyć na powierzchni klamki, balustrady, przycisku od windy i innych często dotykanych przedmiotów. W temperaturze 20 stopni Celsjusza 2 dni, ale w temperaturze 4 stopni Celsjusza – nawet 9 dni.
Zalecamy więc ciągłe mycie rąk czy maseczki zmieniane co parę godzin.
U Pacjentów z chłoniakami o powolnym przebiegu w części przypadków należy rozważyć odroczenie leczenia, ponieważ dodatkowo obniży ono odporność, a przez to uczyni organizm bardziej podatnym na ewentualne wystąpienie infekcji.
Oczywiście taka decyzja musi zostać przedyskutowana z lekarzem prowadzącym, którego zadaniem jest ocena sytuacji i podjęcie właściwej decyzji.
U pacjentów, u których rozpoznano chłoniaki o dużej dynamice należy rozpocząć lub kontynuować już rozpoczęte leczenie.
Jest ono koniecznie w celu optymalnego prowadzenia terapii i powstrzymania postępu choroby. W trakcie leczenia chłoniaka należy szczególnie chronić się przed możliwością kontaktu z koronawirusem, ale również innymi infekcjami wirusowymi, pamiętając, że nawet w przypadku zachorowania, rokowanie pacjentów z chłoniakami jest wielokrotnie lepsze od rokowania większości chorych z procesami nowotworowymi.
W czasie leczenia bezwzględnie zalecamy:
- całkowity zakaz wychodzenia z domu poza wizytami w szpitalu / poradni
- ograniczenie kontaktu z rodziną nie zamieszkującą wspólnie z Pacjentem
- zwrócenie uwagi członkom rodziny zamieszkującym wspólnie na restrykcyjne przestrzeganie zaleceń epidemiologicznych
- odpowiednią dietę (unikanie posiłków przywiezionych przez kuriera, przygotowanych poza domem chorego)
- telefoniczny kontakt z lekarzem prowadzącym przed wizytą w przypadku, gorączki lub innych objawów infekcji
- unikanie korzystania ze środków komunikacji publicznej
- stosowanie maseczek zakrywających nos i usta
- prawidłowa dezynfekcja rąk
- prawidłowa dezynfekcja powierzchni w domu i otoczeniu
Dr n. med. Elżbieta Morawiec-Szymonik
